Ο Μιχαήλ Δαμασκηνός ήταν ένας από τους μεγαλύτερους αγιογράφους/ζωγράφους της Κρήτης στην μετα-Βυζαντινή εποχή. Η αξία του έγγειται στο γεγονός ότι μπορούσε να ζωγραφίσει εξίσου καλά και με τους δύο τρόπους, την maniera greca- το βυζαντινό αγιογραφικό στυλ- και την maniera latina - το Ιταλικό στυλ της Αναγέννησης και των Μανιεριστών. Η ανάμειξη αυτών των δύο στυλ παρήγαγε μια υβριδική τεχνη που κάποιες φορές ονομάζεται ΚρητικοΒενετικό στυλ (ή Σχολή) με δεδομένο ότι η Κρήτη ήταν κάτω από την Βενετική κυριαρχία εκείνη την εποχή και οι Βενετική τέχνη είχε επηρεάσει σημαντικά τους Κρητικούς ζωγραφους. Τα έργα του Δαμασκηνού είναι συχνά πολύπλοκες συνθέσεις που χαρακτηρίζονται από ζωηρές στάσεις και
χειρονομίες και δράση - αυτή είναι επιρροή του τέλους της Αναγέννησης και του Μανιερισμού, οι άγιοι και οι αγίες του διακρίνονται από ηρεμία και καρτερικότητα - χαρακτηριστικό της Βυζαντινής τεχνης, διακρίνονται επίσης για το βάθος και την προοπτική και τα πλούσια κόκκινα χιτώνια και ρούχα. Ο προπλασμός των προσώπων των αγίων είναι καφές υπακούοντας στην Κρητική εικονογραφική παράδοση.
Worship of the Magi |
Ένα χαρακτηριστικό δείγμα του υβριδικού του στυλ είναι ο αποκεφαλισμός της Αγίας Παρασκευής. Η παλέτα του ακολουθεί τους κανόνες της τετραχρωμίας - της χρήσης δηλαδή τεσσάρων βασικών χρωμάτων (λευκό, μαύρο, κίτρινη ώχρα και κόκκινη ώχρα) που αποτελούν τη βάση για όλα τα άλλα χρώματα σύμφωνα με την ελληνική παράδοση- ενώ ταυτόχρονα χρησιμοποιεί την τεχνική του chiaroscuro - που διακρίνεται από την αντίθεση φωτεινών και σκοτεινών επιφανιών- σύμφωνα με τις αρχές της Αναγέννησης. Σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιεί και την τεχνική του cangiante - χρήση διαφορετικού χρώματος αντί ανοιχτότερης απόχρωσης από το χρώμα του προπλασμού, που είναι επίσης μια τεχνική της Αναγέννησης.
Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι ο Δαμασκηνός υπήρξε το κομβικό εκείνο
σημείο που συνδύασε τα δύο προαναφερθέντα στυλ και δημιούργησε μια νέα
ελληνική ζωγραφική που θα αναπτύσσονταν τους επόμενους αιώνες. Το στυλ
του επηρέασε τόσο την κοσμική όσο και την θρησκευτική ζωγραφική της
Ελλάδος. Έτσι το Ναζαρηνό στυλ (όπως έγινε αργότερα γνωστό το στυλ που
χρησιμοποιούσε πολλά δυτικά στοιχεία) έγινε αποδεκτό ακόμα και από
εικονογραφικά εργαστήρια του Αγίου Όρους , που είναι το πνευματικό
κέντρο της Ορθοδοξίας, αλλά και άλλα εργαστήρια διάσπαρτα στον Ελλαδικό
χώρο (Χιονάδες της Ηπείρου, Γαλάτιστα και Χαλάστρα έξω από την
Θεσσαλονίκη).
http://logomnimon.wordpress.com/2013/04/30/%CE%BC%CE%B9%CF%87%CE%B1%CE%AE%CE%BB-%CE%B4%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%B7%CE%BD%CF%8C%CF%82/
http://logomnimon.wordpress.com/2013/04/30/%CE%BC%CE%B9%CF%87%CE%B1%CE%AE%CE%BB-%CE%B4%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%B7%CE%BD%CF%8C%CF%82/
65. Michael Damaskinos
Joshua Tree |
It wouldn't be an exaggeration that Damaskinos
was the hub that combined the two styles into the new greek painting for
the centuries to come. His style influenced both the secular and the
religious Art of Greece. Thus the Nazarene style in iconography (the one
identified by the many western elements) was even accepted by the
iconographic workshops of the Holy Mount (Athos), the spiritual land of
Orthodoxy, and other workshops scattered in the wider Greek territory
(Chionades village in Epirus, Galatista and Chalastra -villages in the
outskirts of Thessaloniki).
Decapitation of St John the Baptist |
No comments:
Post a Comment